HISTORIA

Dzieje  gromadzenia ksiąg na Ziemi Pobiedziskiej sięgają znacznie wcześniejszych czasów.

Kiedy rozpoczęła się historia bibliotek w Pobiedziskach, nie potrafimy stwierdzić.  Z całą pewnością możemy jednak powiedzieć, że księgi były gromadzone od chwili utworzenia parafii w Pobiedziskach. Liczne wojny, pożary, zarazy, jakie na przestrzeni wieków nawiedzały nasze miasto, nie pozwoliły przetrwać źródłom  pisanym, które by potwierdzały istnienie innych zbiorów ksiąg. Wiemy jednak, że  w II połowie XVII wieku rozpoczyna systematyczną działalność szkoła parafialna przy kościele św. Michała. W następnych wiekach wraz z rozwojem druku sądzić należy, że zbiory parafialne ksiąg liturgicznych i hagiograficznych powiększają się, uzupełniane  o książki do nauki w szkole parafialnej. Zapewne księgi były gromadzone w zamku starościńskim na wyspie Jeziora Małego. W XIX wieku wraz z pojawieniem się w okolicy licznych  dworków mniemać należy, że bogate  księgozbiory zdobiły dwory Jackowskich, Radońskich, Niegolewskich.

Historia publicznego udostępnienia książek w Pobiedziskach rozpoczyna się w roku 1890, kiedy to w prywatnym mieszkaniu powstaje biblioteka, wielce zasłużonego w walce z germanizacją i obroną wiary katolickiej ,Towarzystwa Czytelni Ludowych, która istniała do 1939 roku.  W czasie okupacji zbiory były rozproszone po domach prywatnych.  Po zakończeniu wojny na pobiedziskim Rynku funkcjonowała prywatna Wypożyczalnia Książek H. Pawlakowa i Z. Hierowska oraz  reaktywowano Bibliotekę  TCL. Obie instytucje zgodnie z dekretem Krajowej Rady Narodowej rozwiązano w 1947 roku, a zbiory uznano za mienie narodowe i zbiory przejęły ówczesne władze samorządowe, zbiory podlegały Inspektorowi Oświaty dla powiatu Poznań Wschód.

Historia naszej Biblioteki rozpoczyna się 1 listopada 1948, kiedy to po zorganizowaniu Biblioteki Powiatowej zaczęto powoływać miejskie biblioteki. I tak pod koniec 1948 roku w budynku szkoły w Pobiedziskach przy ul. Kostrzyńskiej 23 powstała Miejska Biblioteka Publiczna w Pobiedziskach, równocześnie w szkole  Jerzykowie została utworzona Biblioteka dla gminy Polska Wieś, która swym zasięgiem obejmowała wszystkie 19 sołectw gminy. Pierwszym bibliotekarzem naszej biblioteki był związany z przedwojenną biblioteką TCL  Franciszek Kapustka, bibliotekarką gminną byłą Zofia Motała, która zorganizowała wiele punktów bibliotecznych. Punkty biblioteczne funkcjonowały w budynkach szkól lub w mieszkaniach prywatnych początkowo w Biskupicach, Jankowie, Promnie, Gołuniu, Wagowie, Kocanowie, Latalicach, Łagiewnikach, Kołacie i Pruszewcu. W 1952 roku Biblioteka w Pobiedziskach została przeniesiona na ul. Kostrzyńską 6.

Kolejne zmiany w funkcjonowaniu bibliotek przynosiły reformy terytorialne, zmieniające się przepisy. Biblioteki funkcjonowały długo w bardzo skromnych warunkach – Gminna Biblioteka w Jerzykowie zajmowała w 1952 roku lokal o pow. 17m2, a Miejska Biblioteka w Pobiedziskach lokal o pow. 23,5 m2.  W 1958 roku po powołaniu nowego podziału administracyjnego na gromady – utworzono dwie biblioteki gromadzkie we Wronczynie i Jerzykowie.  Księgozbiór był kupowany centralnie i podlegał nakazowej selekcji zgodnie z panującymi trendami politycznymi, usuwano przedwojennych autorów, gromadzono literaturę radziecką, a po śmierci Stalina usuwano jego „dzieła”. Ślady  nakazywanych selekcji  są widoczne w zachowanych księgach inwentarzowych.

W 1962 roku Bibliotekę w Pobiedziskach przeniesiono do lokalu o pow. 30 m2 przy ul. Kazimierza Odnowiciela 23, gdzie biblioteka z kilkuletnią przerwą funkcjonowała do 2012 roku.  W 1980 roku po pożarze Ośrodka Zdrowia Bibliotekę przeniesiono do budynku po komisariacie milicji na ówczesnej ulicy Gen. Świerczewskiego (obecnie Władysława Jagiełły). W 1987 Biblioteka wróciła na ul Odnowiciela już do 100m2 lokalu , w 1988 roku utworzono w lokalu zastępczym  Oddział dla dzieci, który działa tam po dziś dzień. Długoletnim bibliotekarzem jest w Oddziale dla dzieci Barbara Nowak-Słomiany.

Biblioteki gromadzkie funkcjonowały do 1973 roku, do kolejnej reformy administracyjnej, kiedy ponownie wrócono do podziału na gminy. Również nadzór nad bibliotekami zmienił się. Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Poznaniu przejęła zaopatrzenie bibliotek w książki oraz nadzór metodyczno-instruktażowy.

Biblioteki z terenu gminy zmieniały lokalizację i tak w 1973 roku Biblioteka w Jerzykowie została przeniesiona do budynku po Gromadzkiej Radzie w Biskupicach i stała się filią biblioteczną, w 1983 zlikwidowano Bibliotekę we Wronczynie i utworzono punkt biblioteczny w Pomarzanowicach, w 1994 roku utworzoną tam filię biblioteczną, zaś w 1998 roku powołano w budynku szkolnym w Pobiedziskach Letnisku kolejną filie biblioteczną. Sukcesywnie przestawały istnieć punkty biblioteczne. Ostatnimi były punkty w Górze i Latalicach.  Kolejne przeprowadzki dotyczyły filii w Biskupicach,  w 2005 roku przeniesiono ją do budynku na ul Dworcowej 3, który w 2007 roku przebudowano i zmodernizowano. Filia uzyskała nowe wyposażenie i wystrój, co zostało docenione w konkursie na najładniejszą wiejską placówkę biblioteczną w województwie wielkopolskim.

W 2012 roku Biblioteka w Pobiedziskach ponownie wróciła na ul. Kostrzyńską, gdzie adaptowano pod potrzeby biblioteki znaczną część budynku pod nr 21, którą wcześniej użytkował Ośrodek Kultury. Biblioteka zmieniła oblicze, wyposażenie dostosowano do zabytkowego charakteru budynku.

Od 1990,  kiedy to biblioteki w Polsce zaczęły funkcjonować jako samorządowe instytucje kultury, Biblioteka uzyskała samodzielność, poczynając od wolnego wyboru zakupów księgozbioru po poszerzającą się działalność kulturalną.  W latach 1985-2018 dyrektorem Biblioteki była Elżbieta Białek, która doprowadziła do rozwoju sieci bibliotecznej w Mieście i Gminie Pobiedziska, stworzyła jej obecną strukturę:  dwóch placówek  w Pobiedziskach  - biblioteki  i oddziału dla dzieci - oraz  trzech filii.

Po 70-ciu latach funkcjonowania – w pięciu placówkach naszej Biblioteki oferujemy szerokie spektrum przedsięwzięć i działań dla mieszkańców z wszystkich grup wiekowych.  Realizując niezmiennie działania związane z dostępem do czytelnictwa, udostępniamy swe zbiory, dbamy o ich jakość, wartość, kupujemy nowości wydawnicze. Oferujemy stałą ofertę zajęć dla dzieci i  młodzieży,  podejmujemy współpracę z organizacjami pozarządowymi, grupami nieformalnymi, organizujemy liczne spotkania autorskie, zapraszamy podróżników, włączamy się w ogólnopolskie akcje promujące czytelnictwo (np. „Narodowe Czytanie”, „Mała książka, Wielki Człowiek”). Wspieramy funkcjonowanie czerech Klubów Seniora, organizując liczne spotkania i wyjazdy krajoznawczo-wypoczynkowe.

Nasz doświadczony zespół jest gotowy do wyzwań i ciągłego rozwoju dla dobra w służbie książki, czytelnika i działań kulturalnych dla mieszkańców Miasta i Gminy Pobiedziska.